четверг, 14 июня 2012 г.

აგლომერაცია


საქალაქო აგლომერაცია (ლათ. agglomero, „ვუერთებ“) — დასახლებული პუნქტების, მეტწილად ქალაქური ტიპის, კომპაქტური დაჯგუფება, რომლებიც ალაგ-ალაგ ერთმანეთს ერწყმის და ერთიანდება რთულ მრავალკომპონენტურ დინამიურ სისტემაში ინტენსიური საწარმოო, სატრანსპორტო და კულტურული კავშირებით.
ანსხვავებენ მონოცენტრისტულ (ერთი მსხვილი ქალაქი-ბირთვის გარშემო ფორმირებული, მაგ. თბილისის აგლომერაცია) და პოლიცენტისტულ აგლომეერაციებს (რომელთაც რამდენიმე ქალაქი-ბირთვი აქვთ, მაგ. რურის აუზში ქალაქების დაჯფუფება გერმანიაში).
გაერთიანების მთავარი კრიტერიუმებია:
  • მასიური სამსახურებრივი, საგანმანათლებლო, საყოფაცხოვრება, კულტურული და რეკრეაციული მგზავრობები;
  • 1,5 საათის ფარგლებში დანიშნულების ადგილის მისაწვდომობა ტრანსპორტის კორიდორების გასწვრივ (რკინიგზა, ავტოგზა და მდინარე);
  • რეგულარული საგარეუბნო ელექტრომავლების, ავტობუსების, თბომავლების არსებობა;
  • საკუთარი ადმინისტრაციული რეგიონების დაქვემდებარებაში არსებული დასახლებები, გარდა ყველაზე მჭიდროდ მიმდებარე ურბანული დასახლებებისა;
  • აეროპორტის, სარკინიგზო კვანძი-ტერმინალის, სამდინარო პორტი-ტერმინალის ერთიანობა;
  • მჭიდრო დასახლება სატრანსპორტო კორიდორების გასწვრივ.

უმსხვილესი აგლომერაციები [რედაქტირება]

დიდი ტოკიოს არეალი, სადაც 35 მილიონ ადამიანზე მეტი ცხოვრობს
დედამიწის უმსხვილესი აგლომერაციები, რომელთა მოსახლეობა 10 მილიონს აღემატება (2007 წლის 21 აპრილის მონაცემებით):
აგლომერატიმცხოვრებიმოიცავსქვეყანა
1ტოკიო33,4 მლნ.იოკოჰამაკავასაკისაიტამაიაპონია
2სეული23,2 მლნ.მუჩჰონიკოიანიინჩჰონისონამისუვეონისამხ. კორეა
3მეხიკო22,1 მლნ.ნესახუალკოეტლიეკატეპეკინაუკალპანიმექსიკა
4ნიუ-იორკი21,8 მლნ.ნიუარკიპატერსონიაშშ
5მუმბაი21,3 მლნ.კალიანიტხანეულჰასნაგარიინდოეთი
6დელი21,1 მლნ.ფარიდაბადიგაზიაბადიინდოეთი
7სან-პაულუ20,4 მლნ.გუარულიუსიბრაზილია
8ლოს-ანჯელესი17,9 მლნ.რივერსაიდიანაჰაიმიაშშ
9შანჰაი17,3 მლნ.ჩინეთი
10ოსაკა16,6 მლნ.კობეკიოტოიაპონია
11კაირო15,9 მლნ.გიზაშუბრა ალ-შაიმაეგვიპტე
12მოსკოვი15,8 მლნ.რუსეთი
13კალკუტა15,5 მლნ.ხაურაინდოეთი
14მანილა15,4 მლნ.კალოოკანიკესონიფილიპინები
15ჯაკარტა14,9 მლნ.ბეკასიბოჰორიდეპოკიტაგენგანგიინდონეზია
16კარაჩი14,8 მლნ.პაკისტანი
17გუანჯოუ14,5 მლნ.ფოშანიჩინეთი
18დაკა13,8 მლნ.ბანგლადეში
19ბუენოს-აირესი13,5 მლნ.სან-უსტოლა-პლატაარგენტინა
20პეკინი12,7 მლნ.ჩინეთი
21რიო-დე-ჟანეირო12,2 მლნ.ნოვა-იგუასუსან-გონსალობრაზილია
22თეირანი12,1 მლნ.კერეჯიირანი
23ლონდონი12,0 მლნ.ინგლისი
24სტამბოლი11,7 მლნ.თურქეთი
25ლაგოსი10,0 მლნ.ნიგერია

Комментариев нет:

Отправить комментарий